Propozycja modelu opieki logopedycznej pacjentów po przebytej krótkotrwałej intubacji towarzyszącej zabiegom z zakresu torakochirurgii i chirurgii endokrynologicznej
DOI:
https://doi.org/10.24917/20837283.8.5Słowa kluczowe:
zaburzenia głosu, terapia logopedyczna, intubacja dotchawicza, intubacja dooskrzelowaAbstrakt
Pacjenci przechodzący zabiegi chirurgiczne w znieczuleniu ogólnym poddawani są procedurze intubacji umożliwiającej wentylację mechaniczną. W zależności od typu wykonywanego zabiegu lekarz anestezjolog przeprowadza intubację dotchawiczą lub dooskrzelową. Krótkotrwała intubacja ma wpływ na zmiany jakości głosu w pewnym odstępie czasowym od ekstubacji, a niekiedy prowadzi również do długofalowych zaburzeń anatomiczno-funkcjonalnych. Dlatego też pacjentom hospitalizowanym ze względu na zabieg chirurgiczny powinno zapewnić się adekwatną opiekę logopedyczną w okresie rekonwalescencji. Głównym celem niniejszego opracowania było stworzenie propozycji wsparcia logopedycznego pacjentów po zabiegach z zakresu torakochirurgii i chirurgii endokrynologicznej na bazie doświadczeń klinicznych, zdobytych podczas prowadzenia badań klinicznych w Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej z udziałem 14 pacjentów przechodzących zbieg torakochirurgiczny oraz 12 pacjentów przechodzących zabieg w obrębie tarczycy. W celu weryfikacji hipotezy, zakładającej konieczność wdrażania wsparcia logopedycznego dla pacjentów poddawanych zabiegom w znieczuleniu ogólnym z intubacją, posłużono się metodą teoretyczną oraz eksperymentalną i obserwacyjną – podczas prowadzenia badań klinicznych. Proponowane oddziaływania terapeutyczne powinny być ukierunkowane na niwelowanie skutków krótkotrwałej intubacji, takich jak: chrypka, dysfonia, dyzartria, dysglosja, niewydolność podniebienno-gardłowa czy niedowłady podniebienia. Praca logopedy powinna opierać się na usprawnianiu oddychania, fonacji, w uzasadnionych przypadkach również artykulacji oraz, co szczególnie istotne, koordynacji oddechowo‑fonacyjnej. Zaprezentowana w pracy propozycja oddziaływań powinna stanowić punkt wyjścia dla dalszych badań klinicznych, mających na celu stworzenie kompleksowego standardu postępowania logopedycznego z pacjentami operowanymi w znieczuleniu ogólnym z towarzyszącą krótkotrwałą intubacją, ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów oddziałów torakochirurgii oraz chirurgii endokrynologicznej.
Bibliografia
Bigos K., Panasiuk J., Popiołek‑ Janiec A. (2021). Afazja a dyzartria. Problemy diagnozy różnicowej w przebiegu powikłaniach schorzeń neurologicznych. Logopedia, 50(2), 201–226.
Google Scholar
Grabias S. (2008). Postępowanie logopedyczne. Diagnoza, programowanie terapii, terapia. Logopedia, 37, 13–27.
Google Scholar
Jauer‑ Niworowska O. (2009). Dyzartria nabyta. Diagnoza i terapia osób dorosłych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar
Kamianowska M., Romanik E. (2021). Mówić… Jak to łatwo powiedzieć. Trening mowy dla osób z SM. Warszawa: Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego Oddział Warszawski.
Google Scholar
Kamuda‑ Lewtak J.M. (2008). Standardy postępowania logopedycznego w przypadku osób laryngektomowanych. Logopedia, 37, 207–215.
Google Scholar
Kuczkowski J. (2020). Anatomia i fizjologia obwodowego i ośrodkowego narządu mowy. Patologia narządu mowy. W: S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska‑ Bray (red.), Biomedyczne podstawy logopedii (s. 104–139). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Google Scholar
Larsen R. (2020a). Anestezjologia Larsen (t. 1). Wrocław: Edra Urban & Partner.
Google Scholar
Larsen R. (2020b). Anestezjologia Larsen (t. 2). Wrocław: Edra Urban & Partner.
Google Scholar
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-11, https://icd.who.int/browse/2024-01/mms/en#176555113 (dostęp: 13.02.2024).
Google Scholar
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, https://icd.who.int/browse10/2019/en#/R49 (dostęp: 13.02.2024).
Google Scholar
Obrębowski A. (2018). Problemy foniatryczne w zaburzeniach obwodowego narządu mowy, W: A. Obrębowski (red)., Wprowadzenie do neurologopedii (wyd. 2, s. 153–162). Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.
Google Scholar
Ostapiuk B., Konopska L., Stecewicz M. (2008). Postępowanie logopedyczne w przypadku wadliwej wymowy – dyslalia czy dysglosja. Logopedia, 37, 127–130.
Google Scholar
Pham Q., Lentner M., Hu A. (2017). Soft Palate Injuries During Orotracheal Intubation With the Videolaryngoscope. Annals of Otology, Rhinology & Laryngology, 26(2), 132–137.
Google Scholar
Wiskirska‑ Woźnica B. (2018). Zaburzenia głosu w praktyce neurologopedycznej. W: A. Obrębowski (red)., Wprowadzenie do neurologopedii (wyd. 2, s. 213–244). Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.
Google Scholar
Wiskirska‑ Woźnica B. (2020). Medyczne źródła logopedii – foniatria i podstawy audiologii. W: S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska‑ Bray (red.), Biomedyczne podstawy logopedii (s. 36–44). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Google Scholar
Wysocka M. (2013). Metody terapii czynnościowych zaburzeń głosu, Logopedia, 42, 193–202.
Google Scholar
Wysocka M., Skoczylas A., Szkiełkowska A., Mularzuk M. (2008). Standard postępowania logopedycznego w przypadku zaburzeń głosu, Logopedia, 37, 243–254.
Google Scholar
Wysocka M., Skoczylas A., Szkiełkowska A., Mularzuk M. (2016). Standard postępowania logopedycznego w przypadku zaburzeń głosu. W: S. Grabias, T. Woźniak, J. Panasiuk (red.), Standardy postępowania logopedycznego (s. 243–254). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar
Zielińska J., Ślusarz R., Zieliński M. (2016). Opis przypadku pacjenta z dyzartrią, Gerontologia Polska, 24(1), 71–74.
Google Scholar