Analogiczne formacje słowotwórcze w mowie dzieci w wieku 2–4 lat
DOI:
https://doi.org/10.24917/20837283.7.4Słowa kluczowe:
neologizmy, innowacje leksykalne, analogia, rozwój systemu językowego u dzieci, słowotwórstwoAbstrakt
W niniejszym artykule omawiam innowacje leksykalne utworzone przez dzieci w wieku 2–4 lat. Czynię to na bazie korpusu wyrazów zebranego podczas badań podłużnych oraz poprzecznych, w których wykorzystałam metodę obserwacji uczestniczącej oraz rozmowę kierowaną. Opisuję także mechanizm wnioskowania poprzez analogię, niezbędny do nabywania struktur systemowych języka. Podaję również sposoby oraz motywacje służące tworzeniu wyrazów pochodnych. Wyróżniam przy tym najbardziej produktywne kategorie słowotwórcze powstałe od różnych części mowy za pomocą charakterystycznych wykładników formalnych.
Bibliografia
Baillergeona R. (1987). Object permanence in 3½- and 4½-month‑old infants, Developmental Psychology, 23(5), 655–664.
Google Scholar
Borowiec H. (2001). Analogia w języku 6-letnich dzieci, Logopedia, 29, 71–86.
Google Scholar
Brodowska‑Honowska M. (1967). Zarys klasyfikacji polskich derywatów. Wrocław: Wydawnictwo PAN.
Google Scholar
Chmura‑Klekotowa M. (1964). Rozwój rozumienia budowy wyrazów nowych (analogicznych) u dzieci w wieku przedszkolnym. Psychologia Wychowawcza, 4, 403–418.
Google Scholar
Chmura‑Klekotowa M. (1971). Neologizmy słowotwórcze w mowie dzieci. Prace Filologiczne, 21, 99–235.
Google Scholar
Dziurda‑Multan A. (2002). Dziecięce sposoby tworzenia nazw. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Goswami U., East M. (2000). Rhyme and analogy in beginning reading: Conceptual and methodological issues. Applied Psycholinguistics, 21, 63–93.
Google Scholar
Grabias S. (1970). Kontaminacje we współczesnym języku polskim – próba charakterystyki. Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska. Sectio F, Nauki Filozoficzne i Humanistyczne, 25, 6, 117–145.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.). (1984). Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Haman M. (1993a). Rozwój pojęciowy i semantyczny dziecka. W: I. Kurcz (red.), Psychologia a semiotyka. Pojęcia i zagadnienia (s. 209–241). Warszawa: Zakład Semiotyki Logicznej.
Google Scholar
Kaczmarek L.B. (1988). Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Google Scholar
Klemensiewicz Z., Lehr‑Spławiński T., Urbańczyk S. (1955). Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Kreja B. (1996). Studia z polskiego słowotwórstwa. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Maciejewska A. (2013). Analogia w metodologii badań logopedycznych. W: S. Milewski, K. Kaczorowska‑Bray (red.), Metodologia badań logopedycznych. Z perspektywy teorii i praktyki (s. 95–111). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Google Scholar
Przetacznikowa M., Kielar M. (1973). Rozumienie odrębności gramatycznej i semantycznej klas wyrazów (części mowy) przez dzieci w wieku od 3 do 15 lat. Przegląd Pedagogiczny, 1/2, 33–51.
Google Scholar
Satkiewicz H. (1969). Produktywne typy słowotwórcze współczesnego języka ogólnopolskiego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Sikorska L. (2018). Innowacje językowe w mowie dzieci przedszkolnych. Scientific Bulletin of Chełm. Section of Pedagogy, 1, 99–112.
Google Scholar
Smoczyński P. (1955). Przyswajanie przez dziecko podstaw systemu językowego. Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Tomasello M. (2003). Czy małe dzieci posiadają składniową kompetencję osób dorosłych?. W: E. Dąbrowska, W. Kubiński (red.), Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego (s. 144–222). Kraków: Universitas.
Google Scholar
