Historia języka w nauczaniu gramatyki języka polskiego jako obcego
DOI:
https://doi.org/10.24917/20837283.9.1Słowa kluczowe:
historia języka polskiego, glottodydaktyka, gramatyka języka polskiegoAbstrakt
Artykuł stanowi rozważania na temat wprowadzania elementów historii języka w nauczaniu języka polskiego jako obcego lub drugiego, skupiające się przede wszystkim na nauczaniu i uczeniu się gramatyki języka polskiego. Przedstawione zostają argumenty przemawiające za użyciem metody diachronicznej obok używanej współcześnie w glottodydaktyce metody synchronicznej, ze wskazaniem przede wszystkim na funkcjonalność i przydatność takiego podejścia. Polszczyzna jako dziedzictwo kulturowe Polaków niesie za sobą ponadtysiącletnią historię naszego kraju, od której trudno jest abstrahować, nauczając tego języka, zwłaszcza w kształceniu literacko -kulturowym. Wiele aspektów polszczyzny, zarówno wewnątrzjęzykowych, takich jak zasady ortograficzne, gramatyczne czy stylistyczne, jak i komunikacyjnych, typu styl wypowiedzi, komunikatywność czy etykieta językowa, wynika z długiej i zawiłej historii, dającej się dziś odnaleźć w akcie interlokucji. Niedawno wydany podręcznik do nauki gramatyki języka polskiego dla obcokrajowców korzysta z osiągnięć językoznawstwa historycznego w celu wyjaśnienia różnych zasad, reguł i zjawisk występujących we współczesnej polszczyźnie, dając tym samym pretekst do zgłębiania języka polskiego oraz ćwiczenia umiejętności posługiwania się nim.
Bibliografia
Adamczyk, M. i Jasińska, A. (2024). Połącz kropki z czasem. Gramatyka dla obcokrajowców z elementami historii języka. Poziom B1. Kraków: Progressja.
Google Scholar
Adamczyk, M. i Jasińska, A. (2025). Połącz kropki z czasem 2. Gramatyka dla obcokrajowców z elementami historii języka. Poziom B1. Kraków: Progressja.
Google Scholar
Awramiuk, E. (2013). Co poloniści sądzą na temat kształcenia językowego w szkole? [wpis na blogu], https://kursy.operon.pl/Blogi/Okiem-jezykoznawcy.-Blog-dr-hab.-Elzbiety-Awramiuk/Co-polonisci-sadza-na-temat-ksztalcenia-jezykowego-w-szkole
Google Scholar
Bednarczuk, L. (2018). Początki i pogranicza polszczyzny. Kraków: Lexis.
Google Scholar
Bereźnicki, F. (2018). Dydaktyka szkolna dla kandydatów na nauczycieli. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Gombrowicz, W. (1987). Ferdydurke. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Grucza, F. (2017). O uczeniu języków i glottodydaktyce I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej.
Google Scholar
Horwath, E. (2015). Obraz lekcji z zakresu kształcenia językowego w gimnazjum. Polonistyka. Innowacje, 2, 51–64. https://doi.org/10.14746/pi.2015.1.2.4
Google Scholar
Kołodziej, P. (2018). Dwadzieścia pięć twarzy dziewczyny z perłą. Praktyka czytania dzieł malarskich w procesie kształcenia kulturowo ‑literackiego. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Lizisowa, M. T. (1992). Staropolski język prawny czy prawniczy – problematyka stylistyczna. Rocznik Naukowo ‑Dydaktyczny. Prace Językoznawcze, 152(7), 171–183, http://hdl.handle.net/11716/7571
Google Scholar
MEN (2008). Podstawa programowa z komentarzami. Tom 2. Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum, http://www.oke.krakow.pl/inf/filedata/files/men_tom_2.pdf
Google Scholar
MEN (2024). Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła ponadpodstawowa: liceum ogólnokształcące, technikum oraz branżowa szkoła I i II stopnia. Język polski. https://ore.edu.pl/wp-content/plugins/download-attachments/
Google Scholar
includes/download.php?id=23135
Google Scholar
Nocoń, J. (2020). Podejście do nauki o języku w dydaktyce języka polskiego jako L1. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia, 315(11), 27–37. https://doi.org/10.24917/20820909.11.2
Google Scholar
Paveau, M.-A., & Sarfati, G.-É. (2009). Wielkie teorie językoznawcze. Od językoznawstwa historyczno ‑porównawczego do pragmatyki, tłum. I. Piechnik. Kraków: Wydawnictwo Avalon.
Google Scholar
Piwo Łomża. (2013). Łomża reklama – Łomżing news, YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=NrpO1anBCUA
Google Scholar
Sikorski, J. (2015). Metody nauczania kształtujące samodzielność poznawczą uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Paedagogica, 184(5), 67–78. http://hdl.handle.net/11716/10594
Google Scholar
Taco Hemingway. (2015). Umowa o dzieło [album]. Warszawa: Taco Corp.
Google Scholar
Tic Tac. (2025). Leżing, smażing, peachy plażing [reklama]. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1202614675240316&set=p.1202614675240316&type=3&rdid=5MCwQScLsFReyWUu&share_url=https%3A%2F%2Fwww.facebook.
Google Scholar
com%2Fshare%2F1DYRt4e6Rr%2F
Google Scholar
UKEN. (b.d.). Sylwetka absolwenta filologii polskiej UKEN (studia drugiego stopnia). Pobrano 23 września 2024 z https://www.uken.krakow.pl/studia/studia-ii-stopnia/1166-filologia-polska-ii-stopnia
Google Scholar
