Metody postępowania logopedycznego w terapii pacjenta z mową bezdźwięczną – studium przypadku
DOI:
https://doi.org/10.24917/20837283.7.12Słowa kluczowe:
dyslalia, wady wymowy, mowa bezdźwięczna, desonoryzacja, terapia logopedycznaAbstrakt
Artykuł jest studium przypadku 6-letniej dziewczynki z mową bezdźwięczną, opisuje przebieg diagnozy oraz terapii z uwypukleniem jej najważniejszych etapów, okoliczności indywidualizacji podejścia terapeutycznego i zwróceniem uwagi na sukcesy i największe trudności, jakie pojawiły się w trakcie pracy w gabinecie logopedycznym i poza nim. Analizę przypadku poprzedzono podstawowymi informacjami na temat mowy bezdźwięcznej, jej specyfiki, etiologii i najważniejszych odniesień do tego typu dyslalii w literaturze przedmiotu.
Bibliografia
Cieszyńska J. (2012). Metody wywoływania głosek. Kraków: Centrum Metody Krakowskiej.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., Korendo M. (2022). SWM Przesiewowy test do badania zagrożenia dysleksją dzieci od 3. do 7. roku życia. Kraków: Centrum Metody Krakowskiej.
Google Scholar
Demel M. (1959). Kilka liczb i uwag dotyczących mowy i głosu u dzieci szkolnych. Życie Szkoły, 14/2, 9–19.
Google Scholar
Duda H. (2018). Badanie kinestezji artykulacyjnej. Kwestionariusze i karty. Gdańsk: Harmonia.
Google Scholar
Emiluta‑Rozya D. (2013). Całościowe badanie logopedyczne z materiałem obrazkowym. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar
Grabias S. (1994). Logopedyczna klasyfikacja zaburzeń mowy. Audiofonologia, 4, 7–22.
Google Scholar
Gruba J. (2016). Karty oceny słuchu fonemowego – KOSF. Test do badania słuchu fonemowego u dzieci w wieku od trzech do siedmiu i pół lat. Gliwice: Komlogo.
Google Scholar
Kania J.T. (1975a). Fonetyczna i logopedyczna charakterystyka mowy bezdźwięcznej. W: T. Gałkowski (red.), Wybrane zagadnienia z defektologii III (s. 289–313). Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Google Scholar
Kania J.T. (1975b). Wahania w zakresie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w mowie dziecka. Przyczynek do zagadnienia. Logopedia, 12, 89–95.
Google Scholar
Kania J.T. (1982). Szkice logopedyczne. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar
Kaczmarek L. (1982). Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Google Scholar
Konopska L. (2015a). Desonoryzacja w dyslalii. Analiza artykulacyjna, akustyczna i audytywna. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Google Scholar
Konopska L. (2015b). Parametr VOT i typy realizacji dźwięczności w nagłosowych realizacjach fonemów zwarto‑wybuchowych. W: D. Pluta‑Wojciechowska (red.), Diagnoza i terapia zaburzeń realizacji fonemów (s. 41–90). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu
Google Scholar
Śląskiego.
Google Scholar
Konopska L. (2017). Pre-, peri- i wczesne postnatalne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją. Logopedia, 46, 17–36.
Google Scholar
Konopska L. (2018). Otologiczne i audiologiczne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją. Logopedia, 47, 2, 171–186.
Google Scholar
Konopska L., Tarnowska C. (2005). Dyslalia desonoryzacyjno‑fonacyjna, czyli o tzw. mowie bezdźwięcznej – inaczej. W: M. Młynarska, T. Smereka (red.), Logopedia. Teoria i praktyka (s. 307–315). Wrocław: A Linea.
Google Scholar
Konopska L., Teresińska E. (2020). Foniatryczne i fonacyjne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją. Logopedia, 49, 1, 25–46.
Google Scholar
Lorenc A. (2012). Zaburzenia dźwięczności. Analiza akustyczna i audytywna. Logopedia, 41, 71–91.
Google Scholar
Lorenc A., Skrzek J. (2021). Diagnoza i terapia w przypadku mowy bezdźwięcznej. W: A. Domagała, U. Mirecka (red.), Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna, 2 (s. 241–226). Gdańsk: Harmonia.
Google Scholar
Łobacz P. (1996). Polska fonologia dziecięca. Studia fonetyczno‑akustyczne. Warszawa: Energeia.
Google Scholar
Ohala J., Riordan C. (1979). Passive Vocal Tract Enlargement during Voiced Stops. Journal of the Acoustical Society of America, 65.
Google Scholar
Ohala J., Solé M. (2010). Turbulence and Phonology. W: S. Fuchs, M. Toda, M. Zygis (red.), Turbulent Sounds: An Interdisciplinary Guide (s. 37–101). Berlin–New York: De Gruyter Mouton.
Google Scholar
Ostapiuk B. (2013). Dyslalia. O badaniu jakości wymowy w logopedii. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Sczecińskiego.
Google Scholar
Pluta‑Wojciechowska D. (2012). Opis zaburzeń mowy jako pierwszy etap postępowania logopedycznego. Logopedia Silesiana, 1, 31–46.
Google Scholar
Skrzek J. (2012). Narzędzia diagnostyczne wykorzystywane do wykrywania wad wymowy u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Studia Pragmalingwistyczne. Rocznik Instytutu Poloistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW, 4, 128–138.
Google Scholar
Skrzek J. (2017). Wpływ ingerencji dotykowej na automatyzację głosek u dzieci z dyslalią obwodową. Conversatoria Linguistica, 11, 171–192.
Google Scholar
Sołtys‑Chmielowicz A. (1989). Jeszcze o wymowie bezdźwięcznej. Biuletyn Audiofonologii, 1, 49–54.
Google Scholar
Sołtys‑Chmielowicz A. (1998). Wymowa dzieci przedszkolnych. Lublin: UMCS.
Google Scholar
Sołtys‑Chmielowicz A. (2011). Zaburzenia artykulacji. Teoria i praktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar
Trochymiuk A. (2007). Wykorzystanie akustycznego parametru VOT w analizie mowy bezdźwięcznej. W: S. Grabias (red.), Język. Interakcja. Zaburzenia mowy. Metodologia badań (s. 212–240). Lublin: UMCS.
Google Scholar
Trochymiuk A. (2008). Wymowa dzieci niesłyszących. Analiza audytywna i akustyczna. Lublin: UMCS.
Google Scholar